İFLAS ve TASFİYE İŞLEMLERİ / Limited ve Anonim Şirketlerde Tasfiye

 

Sermaye Şirketlerinde Tasfiye Aşamaları

Limited ve Anonim şirketlerde tasfiye aşaması Türk Ticaret Kanunu‘nun Beşinci Bölümü’ndeki 636.madde hükümleri gereğince, aynı hükümlerde değerlendirmeye alınır.

Kurumlar Vergisi Matrahı

Bir Limited veya Anonim şirket , tek bir tasfiye dönemi içerisinde tasfiye işlemini sonuçlandırdıysa 15 gün içerisinde ” Tasfiye Beyannamesini ” bağlı bulunduğu vergi kurumuna iletir. Kâr söz konusu ile kâr rakamı aynı zamanda kurumlar vergisinin matrahını oluşturur.
Tasfiye döneminin bir mali dönemi aştığı durumlarda, tasfiye dönemi kadar tasfiye kârı veya zararı tespit edilerek ilgili dönemi takip eden dördüncü ay içerisinde gerekli beyannameler ile vergi dairesine bildirilir. Mükellefler kâr tespit edilen tasfiye dönemleri boyunca tahakkuk eden vergileri ödemekle yükümlüdür.
Son tasfiye döneminde tasfiyenin zarar ile sonuçlandığı tespit edilirse, önceki kârlı dönemler nedeni ile ödenmiş olan Kurumlar Vergisi iade alınabilir. Tasfiye beyannamesinde bulunan rakamlar, tasfiye döneminde verilen diğer beyannameler ile uyuşmuyorsa düzeltme beyannameleri verilmelidir.

Tasfiye Kararının Alınması

Şirketler birden çok sebeple tasfiye kararı alabilir.

1. Şirketin iflas etmesiyle ve iflasın kanıtlanmasıyla
2. Şirketin esas sözleşmede yazılı olan amacına ulaşmış olması ya da bu amaca ulaşmanın imkansız bir hâle gelmesi sebebiyle
3. Şirket, ana sözleşme itibariyle belirli süreli olarak kurulmuş ve belirtilen süre dolmuş ise
4. Şirketin kanunlar çerçevesinde bünyesinde barındırmak zorunda olduğu gerekli organlarda uzun süreli eksiklik varsa, ve bu eksiklik tamamlanamıyorsa
5. Ortaklardan birinin talebiyle haklı nedenler dahilinde hâkimin vereceği karara istinaden
6. Kanunda yazılı diğer sebeplerle

tasfiye edilebilir.

İflas İşlemleri

Türk Ticaret Kanunu 637.maddede açıklandığı şekliyle ; şirketlerde müdürler, tasfiye işlemleri için Ticaret Sicili’ne yazılı dilekçe ile talepte bulunmalıdır. Ticaret siciline yazılı dilekçe ile talep bulunma hususunda iflas durumu istisna kılınmıştır. Tasfiye işlemleri tasfiye memurları tarafından yürütülürken iflas sebebiyle tasfiye işlemleri iflas masası tarafından organize edilir.
Şirketin tasfiye dönemi şirketin tasfiye başvurusunun yapıldığı tarih ile başlar. Tasfiyenin sonuçlanmasına kadar geçen süre zarfında her yıl bağımsız tasfiye dönemi olarak nitelendirilir. Tasfiye dönemi bitinceye dek tüzel kişilikler devam  eder.

Borçların Durumu

İflas hâricindeki tasfiye işlemlerinde, tescil birer hafta arayla üç defa Ticaret Sicili Gazetesi ve şirketin resmi internet sitesinde yayınlanması istenir. Bu durumun sebebi, şirketten alacaklı olanların gerekli vesikalar ile birlikte bir yıl içerisinde şirkete başvurarak alacaklarını tahsil etmelerini isteme haklarından dolayıdır.
Tasfiye için atanan memurlar, incelemeye mali tablolar ile başlar. Tasfiye başvuru esnası itibariyle mevcut envanteri çıkartır  ve tasfiye bilançosu düzenlerler. Düzenlenen tablolar genel kurul onayına sunulur ve uygun görülürse tasfiye işlemleri başlar.

Tasfiyenin Sona Ermesi

Tasfiye bittiği esnada şirketin aktiflerinin nakdi varlıklara çevrilmesi ve tüm yükümlülüklerinin ödenmesi sonrasında Kurumlar Vergisi hesaplanır. Bu işlemden sonra mâli kâr üzerinden ortaklara temettüler dağıtılır.
Eğer aktifler nakdi varlıklara çevrildikten sonra borç yükümlülükleri karşılanmıyorsa, mahkeme kararıyla iflas istenir ve bu konuyla da iflas masası ilgilenir.
Tasfiyeye girerken bilanço çıkarılır. Tasfiye işlemleri esnasında yapılan giderler de kayda alındıktan sonra tasfiye bilançosu çıkartılarak mâli kâra ulaşılır.

TASFİYE KAYITLARI

Tasfiye dönemiyle ilgili olası muhasebe kayıtları şu şekilde olabilir;
________________________________ / ______________________________________
632 – GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
335 – PERSONELE BORÇLAR
360 – ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 – ÖDENECEK SOS.GÜV.KES.
Tasfiye memurları ve şirket personellerinin ücretlerinin giderleştirilmesi
________________________________ / ____________________________________
131 – ORTAKLARDAN ALACAKLAR
591 – DÖNEM NET ZARARI
Tasfiye dönemindeki zararın ortaklara devri
________________________________ / ____________________________________
540 – YASAL YEDEKLER
500 – SERMAYE
590 – DÖNEM NET KÂRI
331 – ORTAKLARA BORÇLAR
Tasfiye kalanının ortaklara devri
_______________________________________________________________________
Gibi kayıtlardan sonra tasfiye bilançosu düzenlenebilecektir.
Kâr – zarar kayıtları, kâr dağıtım tablosu ve temettü işlemleri hakkında bilgi sahibi olmak için bu yazımızı inceleyebilirsiniz.