Ayni Sermaye Unsurları
Şirket ortakları, sermaye taahhütlerini nakdi olarak yerine getirebilecekleri gibi ayni sermaye ile de bu taahhütlerini yerine getirebilirler.
Türk Ticaret Kanunun’nun 127.maddesinde gayrinakdi olarak sermayeye dahil edebilecek kıymetler; para, alacak, kıymetli evrak, sermaye şirketlerine ait hisse senetleri, fikri mülkiyet hakları, taşınır ve her çeşit taşınmaz ile bunlara ait kullanım hakları ve devrolunabilen her türlü nakit değer olarak belirtilmiştir.
Fikri Mülkiyet Hakkı : Telif içeren her türlü eser, haklar, tasarımlar, patentler ve diğerleri
Kişisel emek, hizmet edimleri ve ticari itibar gibi unsunlar şahsi sermaye olarak kabul edildiği için, sermaye şirketlerinde gayrinakdi sermaye olarak kullanılamazlar.
Bunlara ek olarak, tahsil vadesi gelmiş olan tüm alacaklar şirkete ayni sermaye kapsamında eklenebilir. Anonim şirketler hariç, diğer şirket türlerine vadesi gelmeyen alacaklar da dahil edilebilir. Türk Ticaret Kanunu, Anonim şirketleri bu konunun dışında tutmuştur.
Ayni Unsura Değer Biçilmesi
Anonim ve Limited Şirket türlerinde ayni sermaye artışında değer tespiti için bilirkişi tespiti mecburidir. Bilirkişi, bağlı bulunulan ildeki Asliye Ticaret Mahkemelerince atanır. Bilirkişi raporuna şirket ortakları mahkeme sonuçlanmadan önce itiraz edilebilir. Rapor onaylandığı andan itibaren itirazlar geçerli olmayacaktır.
Ortağın hissesi, bilirkişi tarafından değeri biçilen ayni unsurun değeri kadar artar. Şirket, her ortağın sermaye borcunu ödemesini isteyebilir, bu konuda dava açabilir ve 24 ayı aştması hâlinde gecikme tazminatı talep edebilir.
Ayni Unsur İçin Vergilendirme
Ayni sermaye taahhütü ödendikten sonra hissedarın hisselerini devretmesinde bir engel bulunmamaktadır. Ayrıca bu taahhütler damga vergisine tabii değildir.
Kurucular, ayni sermayenin uygunluğu, işletme için gerekliliği ve şirkete kazandıracağı faydaları hakkında bir beyan hazırlar. Ayni sermayeye konu olan varlık gayrimenkul ise, ortağın gayrimenkule sahip olma süresi esas alınır. Ortak 5 yıl içerisinde elden çıkarmış olduğu değer için vergi öder. Ortağın vergi mükellefi olmadığını göz önünde bulundurursak bu durum Katma Değer Vergisine de konu olmayacaktır.
Ayni sermayenin değerinin bilinememesi hâlinde ise emsal bedel hükümleri uygulanır.
Limited Şirket Sermaye Artırımı ve Kâr Dağıtımı
Anahtar kelimeler : Sermaye artışı, ayni sermaye, gayrinakdi sermaye, sermaye taahütleri, fikri mülkiyet hakları, bilirkişi raporu, ayni sermayede vergilendirme